Back

Zgjedhjet e prillit në Maqedoninë e Veriut: Zhvendosja e rërës dhe pasiguria në rritje

Sondazhi i fundit politik mujor i Lifepanel zbulon një peizazh politik dinamik dhe gjithnjë e më të paparashikueshëm në Maqedoninë e Veriut ndërsa zgjedhjet e prillit po afrohen. Këtu është një përmbledhje e gjetjeve kryesore, duke krahasuar rezultatet e shkurtit dhe marsit:

Riorganizimi i partive maqedonase

Bilanci i pushtetit midis partive kryesore maqedonase duket se është në tranzicion. Partia opozitare, VMRO-DPMNE, po përjeton një rritje të kujdesshme të mbështetjes, duke u rritur nga 21.5% në shkurt në 22.4% në mars. Kjo mund të sinjalizojë një ndryshim të mundshëm të ndjenjave në mesin e elektoratit. Anasjelltas, partia në pushtet, LSDM, dhe Levica e krahut të majtë po dëshmojnë një rënie të popullaritetit. Përkrahja e LSDM-së ra nga 7.8% në 6.9%, ndërsa e Levicës nga 8.4% në 7.9%. Këto tendenca sugjerojnë se disa votues mund të kërkojnë një alternativë ose ende nuk janë bindur nga partitë aktuale qeverisëse.

Për cilën parti politike do të votonit në zgjedhjet e ardhshme? Shkurt vs Mars

Trazirat mes partive shqiptare

Pamja është edhe më e paqartë kur shikojmë partitë shqiptare. Partia kryesore shqiptare, BDI, duket se po përballet me një erozion të mundshëm të bazës së saj të votuesve. Në shkurt, 11,9% e të anketuarve kanë deklaruar se synojnë të votojnë për BDI-në. Megjithatë, ky numër ra në një shifër shqetësuese 7.9% në mars, që përfaqëson një rënie të konsiderueshme prej 4% në vetëm një muaj. Aleanca për Shqiptarët po përballet gjithashtu me një rënie të mbështetjes, me 4.3% që synojnë të votojnë për ta në shkurt, krahasuar me 2% në mars. Kjo sugjeron një humbje të mundshme të besimit tek disa votues shqiptarë në këto parti të themeluara.

Ndryshe nga tendencat rënëse për partitë e tjera shqiptare, BESA duket se po përjeton një zhvendosje pozitive. Ata fituan mbështetje, duke u rritur nga 2% në shkurt në 3.1% në Mars. Edhe pse kjo është një rritje modeste, ajo mund të sinjalizojë një interes në rritje për BESA-në si një alternativë alternative për votuesit shqiptarë.

Ngritja e të Pavendosurve

Një trend veçanërisht shqetësues është rritja e ndjeshme e votuesve të pavendosur. Ndërsa 7.8% ishin të pasigurt për zgjedhjen e tyre në shkurt, ky numër u dyfishua në 15.8% në mars. Kjo sugjeron një ndjenjë në rritje të zhgënjimit ose mungesës së besimit në ofertat aktuale politike. Palët kanë një dritare të kufizuar për të adresuar këto shqetësime dhe për të forcuar platformat e tyre përpara prillit.

Megjithatë, ka një mori lajmesh pozitive. Përqindja e njerëzve që thanë se nuk do të votonin u ul nga 25.5% në shkurt në 22.3% në mars. Kjo tregon një rritje të mundshme të pjesëmarrjes në votime, e cila mund të jetë vendimtare në përcaktimin e rezultatit të zgjedhjeve.

Gjetjet e Lifepanel paraqesin një pamje të një peizazhi politik dinamik dhe gjithnjë e më të paparashikueshëm në Maqedoninë e Veriut. Partitë e krijuara po përballen me sfida, me votuesit që potencialisht kërkojnë ndryshim. Rritja e BESA-s dhe numri i konsiderueshëm i votuesve të pavendosur shtojnë intrigën e mëtejshme në zgjedhjet e ardhshme. Me një pjesë të madhe të elektoratit ende në gardh, zgjedhjet e prillit po formohen si një garë e ngushtë me një rezultat të pasigurt. Partitë që mund të trajtojnë në mënyrë efektive shqetësimet e elektoratit dhe të kapin imagjinatën e votuesve të pavendosur, ka të ngjarë të jenë në pozicionin më të mirë për të pasur sukses.

Sondazhi i Lifepanel gjithashtu eksploroi besimin e publikut në zgjedhjet e ardhshme në Maqedoninë e Veriut. Sondazhi trajtoi veçanërisht shqetësimet për drejtësinë dhe lirinë e procesit zgjedhor. Rezultatet janë të segmentuara sipas demografisë, duke përfshirë gjininë, moshën dhe nivelin e arsimit. Kjo ndarje lejon një kuptim më të thellë se si këta faktorë ndikojnë në perceptimet e zgjedhjeve.

Krahasimi i grupmoshave

Sondazhi nxjerr në pah një korrelacion të rëndësishëm midis moshës dhe besimit në zgjedhje. 85.3% e votuesve mbi 65 vjeç besojnë se zgjedhjet do të manipulohen. Ky skepticizëm është shqetësues i përhapur në të gjitha grupmoshat, me mbi gjysma e votuesve në secilën kategori që shprehin shqetësime të ngjashme. Këto shifra tregojnë për një zhgënjim të thellë me klimën politike dhe një krizë të mundshme besimi në institucionet demokratike.

Deri në çfarë mase jeni dakord që proceset zgjedhore në vendin tuaj janë të lira dhe të ndershme? Krahasimi i grupmoshave

 

Krahasimi i nivelit të arsimit

Niveli i arsimimit nuk ofronte as lehtesim. Mbi gjysma e votuesve me diplomë universitare (58.8%) dyshojnë në drejtësinë e zgjedhjeve. Ky skepticizëm është vetëm pak më i ulët për ata me arsim edhe më të lartë (Ph.D.). Shifrat janë edhe më të larta për ata me arsim fillor dhe të mesëm. Ndërsa nuk ka një tendencë të qartë lineare të bazuar në arsim, një shumicë e konsiderueshme në të gjithë bordin i mungon besimi në proces.

Deri në çfarë mase jeni dakord që proceset zgjedhore në vendin tuaj janë të lira dhe të ndershme? Krahasimi i nivelit të arsimit

 

Krahasimi gjinor

Sondazhi zbulon gjithashtu një hendek gjinor në besim, me 65.1% të të anketuarve femra që besojnë se zgjedhjet nuk do të jenë të lira dhe të ndershme. Ndërsa një përqindje më e ulët (59.8%), meshkujt ende ndajnë këtë shqetësim.

Deri në çfarë mase jeni dakord që proceset zgjedhore në vendin tuaj janë të lira dhe të ndershme? Krahasimi gjinor

 

A ka rëndësi votimi?

Ndoshta gjetja më shqetësuese është besimi i përhapur se votimi nuk do të bëjë ndryshim. Mbi gjysma e votuesve nën 29 vjeç mendojnë se vota e tyre nuk do të llogaritet.


A mendoni se vota juaj do të ndikojë në rezultatin e zgjedhjeve parlamentare të këtij viti? Krahasimi i grupmoshave

Kjo ndjenjë është shqetësuese e qëndrueshme edhe në grupmoshat e tjera. Të ndarë sipas gjinisë, një pjesë e konsiderueshme e burrave dhe grave besojnë se vota e tyre është e pakuptimtë. Kjo apati, së bashku me mungesën e besimit, ngre pikëpyetje serioze për legjitimitetin e zgjedhjeve të ardhshme.


A mendoni se vota juaj do të ndikojë në rezultatin e zgjedhjeve parlamentare të këtij viti? Krahasimi gjinor

Këto gjetje paraqesin një pamje shqetësuese për demokracinë e Maqedonisë së Veriut. Për të rivendosur besimin, qeveria dhe autoritetet zgjedhore duhet të ndërmarrin hapa të menjëhershëm, si p.sh.

  • Rritja e transparencës në financimin e fushatës dhe procedurat zgjedhore.
  • Demonstrimi i një angazhimi të fortë për hetimin dhe ndjekjen penale të mashtrimit zgjedhor.
  • Inkurajimi i dialogut të hapur ndërmjet qytetarëve dhe liderëve politikë.

Duke ndërmarrë këto hapa, ata mund të fillojnë të trajtojnë shqetësimet e publikut dhe të sigurojnë zgjedhje të suksesshme dhe legjitime.

Anketa u krye në shkurt dhe mars me 973 të anketuar mbi 16 vjeç dhe u bazua në një kampion kombëtar përfaqësues të të rriturve nga Maqedonia e Veriut, me 95% besim se një diapazon i caktuar përmban rezultatin e vërtetë në nivel popullsie dhe një marzh gabimi prej 2,5%. Rezultatet peshohen, peshat bazë janë kalibruar për moshën, gjininë, nivelin e arritjeve arsimore dhe vendin e banimit dhe përshtaten për mospërgjigje.

Stole Smilkov
Stole Smilkov
Stole Smilkov is the Business Development Manager of Sample Solutions BV, and leading the further growth of Lifepanel from a research but also commercial perspective.